หากคุณเป็นสายกินเพื่อสุขภาพหรือมังสวิรัติ ก็น่าจะเคยได้ยินเกี่ยวกับวัตถุดิบที่มีชื่อว่า "เทมเป้" (Tempeh) ที่มีลักษณะคล้ายเต้าหู้ทอดบ้านเราเป็นอย่างมาก โดยแม้จะมีต้นกำเนิดอยู่ในประเทศอินโดนีเซียเพื่อนบ้าน แต่ก็กลับไม่เป็นที่รู้จักกว้างขวางนักในประเทศไทย
แต่อันที่จริงเทมเป้เป็นอาหารสุขภาพมากประโยชน์ เราจึงอยากพาทุกคนไปรู้จักกับเจ้าอาหารชนิดนี้ หากอยากรู้ว่าเทมเป้คืออะไร รสชาติเป็นแบบไหน ให้ประโยชน์อย่างไรบ้าง แล้วเอามาทำเป็นเมนูอะไรได้บ้าง เราไปดูพร้อมกันเลย
เทมเป้ คืออะไร? ต่างจากเต้าหู้อย่างไร?
คำว่า "เทมเป้" เกิดขึ้นครั้งแรกในช่วงต้นศตวรรษที่ 19 บนเกาะชวา ประเทศอินโดนีเซีย และเป็นที่นิยมทั่วโลกในปัจจุบัน เทมเป้ คือผลิตภัณฑ์ที่ทำจากถั่วเหลืองปรุงสุกที่ผ่านกระบวนการหมักและขึ้นรูปเป็นก้อนแน่นๆ โดยในกระบวนการหมักจะช่วยแตกกรด Phytic ในถั่วเหลือง ทำให้แป้งในเทมเป้ถูกย่อยสลายในร่างกายมนุษย์ได้ง่ายยิ่งขึ้น
เทมเป้ คืออาหารทางเลือกที่เป็นที่นิยมในหมู่วีแกนและมังสวิรัติ รวมถึงผู้ที่ทานอาหารเพื่อสุขภาพ เนื่องจากเทมเป้เต็มไปด้วยสารอาหารมากมายและเป็นแหล่งโปรตีนทางเลือกชั้นดี
แม้เทมเป้กับเต้าหู้จะทำมาจากถั่วเหลืองเหมือนกัน แต่เทมเป้คืออาหารที่ผ่านกระบวนการหมักด้วยถั่วเหลืองเต็มเมล็ด ต่างจากเต้าหู้ที่กรองเอาแต่น้ำถั่วเหลืองมาใช้ จึงทำให้เทมเป้มีเนื้อสัมผัสที่หนาและแน่นกว่าเต้าหู้ที่มีเนื้อสัมผัสหยุ่นๆ นอกจากนี้ การทำเทมเป้ก็ยังใช้เวลาในการหมักนานกว่าเต้าหู้ โดยอาจใช้เวลาเป็นวัน ในขณะที่คุณสามารถทำเต้าหู้ได้ในเวลาไม่กี่ชั่วโมง
เทมเป้จะมีรสถั่วที่แรงกว่าเต้าหู้เป็นอย่างมาก รวมถึงมีเนื้อสัมผัสที่แข็ง แห้ง และเหนียวกว่าเต้าหู้ และยังซึมซับรสชาติของอาหารหรือซอสที่ใช้ปรุงอาหารได้ดีมาก อีกทั้งยังมีความเฟิร์ม ไม่เละง่ายเหมือนเต้าหู้ ทำให้เหมาะกับการเอาไปทอด ผัด หรืออบได้แบบไม่ต้องกังวลเลยค่ะ
ประโยชน์ของเทมเป้
เราลองมาดูคุณค่าทางโภชนาการของเทมเป้กันก่อน ในเทมเป้ 100 กรัม จะมีสารอาหาร ดังนี้:
พลังงาน: 166 กิโลแคลอรี่
โปรตีน: 20.7 กรัม
ไขมัน: 6.4 กรัม
คาร์โบไฮเดรต: 6.4 กรัม
ใยอาหาร: 5.7 กรัม
โซเดียม: 9 มิลลิกรัม
เหล็ก: 3.6 มิลลิกรัม
แคลเซียม: 120 มิลลิกรัม
แมกนีเซียม: 70 มิลลิกรัม
ฟอสฟอรัส: 200 มิลลิกรัม
จะเห็นได้ว่าเทมเป้เป็นอาหารสุขภาพที่มีพลังงานต่ำแต่กลับมีโปรตีนสูง พร้อมอุดมไปด้วยวิตามินและแร่ธาตุมากมาย อีกทั้งยังมีโซเดียมและคาร์โบไฮเดรตต่ำอีกด้วย
นอกจากเทมเป้จะเป็นอาหารมากคุณค่าทางโภชนาการแล้ว ยังมีประโยชน์ต่อสุขภาพหลากหลายอย่าง ดังนี้ค่ะ:
มีโปรตีนสูง: ในเทมเป้ 100 กรัมมีโปรตีนสูงถึง 20.7 กรัม จึงสามารถทดแทนโปรตีนจากเนื้อสัตว์ได้เป็นอย่างดี ทำให้ทานอิ่มเร็ว ไม่ค่อยหิวง่าย อีกทั้งในถั่วเหลืองยังอุดมไปด้วยกรดอะมิโนที่มีส่วนสำคัญต่อการเจริญเติบโตและการซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอในร่างกาย
ช่วยควบคุมระดับโคเลสเตอรอล: เนื่องจากเทมเป้คือผลิตภัณฑ์ที่ทำมาจากถั่วเหลือง จึงมีสารประกอบธรรมชาติที่เรียกว่า Isoflavones โดยหากรับประทานสารนี้เป็นประจำก็จะมีส่วนช่วยลดระดับคอเลสเตอรอลได้ รวมไปถึงช่วยลดระดับโคเลสเตอรอลไม่ดีอย่าง LDL (Low-Density-Lipoprotein) ได้อีกด้วย
มีสารต้านอนุมูลอิสระ: ซึ่งสาร Isoflavones ในเทมเป้ คือสารต้านอนุมูลอิสระชั้นดีที่ช่วยลดการเกิดภาวะ Oxidative Stress หรือภาวะที่ร่างกายมีอนุมูลอิสระมากเกินกว่าจะสามารถจัดการได้ ทำให้ช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือดสำหรับผู้ที่เป็นเบาหวาน และลดความเสี่ยงการเกิดโรคหัวใจและมะเร็งได้
ช่วยทำให้กระดูกแข็งแรง: เทมเป้คืออาหารที่อุดมไปด้วยแคลเซียมที่ดีต่อกระดูก อีกทั้งร่างกายยังดูดซึมแคลเซียมจากเทมเป้ได้ง่ายเทียบเท่าการดื่มนม จึงช่วยลดความเสี่ยงการเกิดโรคกระดูกพรุน ช่วยรักษามวลกระดูก และช่วยส่งเสริมการเติบโตของกระดูกในเด็กและวัยรุ่นได้
ช่วยส่งเสริมสุขภาพลำไส้: เทมเป้คืออาหารที่มีไฟเบอร์สูงที่อยู่ในประเภทพรีไบโอติกส์ (Prebiotics) ซึ่งเป็นอาหารให้กับแบคทีเรียในลำไส้ที่ช่วยผลิตกรดไขมันสายสั้นอันส่งผลดีต่อสุขภาพ
ไอเดียเมนูเด็ดจากเทมเป้ ที่คุณก็ทำได้
เทมเป้คืออาหารที่มีเนื้อสัมผัสแข็งแห้งและเหนียว ไม่เละง่าย จึงมีไอเดียเมนูอาหารมากมายที่คุณสามารถรังสรรค์ได้ง่ายๆโดยใช้เทมเป้แทนเนื้อสัตว์หรือเต้าหู้ ดังนี้ค่ะ:
อาหารไทย: เทมเป้ผัดกะเพรา, เทมเป้สดจิ้มน้ำพริกกะปิ, ข้าวมันไก่เทมเป้, เทมเป้ผัดเปรี้ยวหวาน, ยำสมุนไพรเทมเป้, แกงเผ็ดเทมเป้, เทมเป้ผักโขม/ผักบุ้งไฟแดง เป็นต้น
อาหารญี่ปุ่น: เทมเป้ซอสเทอริยากิ, ข้าวแกงกะหรี่เทมเป้, เทมเป้ทงคัตสึ, เทมเป้ทอดราดซอสนัมบัง เป็นต้น
อาหารตะวันตก: พาสต้าซอสเพสโต้ใส่เทมเป้, สลัดเทมเป้, สตูเทมเป้, สปาเกตตี้โบโลเนสเทมเป้, ทาโก้เทมเป้ เป็นต้น
เมื่อรู้ว่าเทมเป้มีประโยชน์อัดแน่น อีกทั้งยังอร่อยและนำมาสร้างสรรค์เป็นเมนูเด็ดได้หลากหลายแล้ว แบบนี้คงต้องหามาทานบ่อยๆเพื่อสุขภาพที่ดีของเรากันนะคะ
และถ้าหากคุณสนใจเพิ่มเติมเกี่ยวกับการทำเทมเป้ สามารถอ่านวิธีทำเทมเป้ฉบับมือใหม่ได้ที่นี่ หรือสนใจสั่งซื้อหัวเชื้อทมเป้ได้ที่ Lineshop - พิเศษ ลด 5% และได้เงินคืน Linepoints
References: